Diabeł tasmański (Sarcophilus harrisii) – gatunek torbacza z rodziny niełazowatych, jedyny przedstawiciel rodzaju Sarcophilus F. Cuvier, 1837.
O średniej wielkości ciała, krępy, przysadzisty, z serdelkowatym ogonem, w którym magazynuje tłuszcz i z dużą głową, co zapewnia największą siłę zgryzu w stosunku do masy ciała wśród żyjących ssaków. Wyjątkowo jak na torbacza ma przednie nogi dłuższe niż tylne. Długie wąsy czuciowe znajdują się na pysku i w kępce na czubku głowy. Ma jeden zestaw zębów rosnących powoli przez całe życie.
Jest największym drapieżnym torbaczem, a także padlinożercą. Charakterystycznym dla niego jest smród, gdy jest przestraszony, głośne wrzaski (stąd nazwa) i zawziętość w czasie pożywiania się. Osiąga prędkość 13 km/h. Spotykany we wszystkich środowiskach, ale najbardziej lubi lasy. Zanim wytępiono wilka workowatego żywił się przede wszystkim resztkami z tego, co upolował wilk. Zwierzę aktywne głównie w nocy – słuch jest jego dominującym zmysłem, posiada też bardzo czuły węch, ma natomiast trudności w dostrzeganiu nieruchomych obiektów. Na ogół samotnik. Średnia długość życia szacowana na 6 lat. Samica ma dobrze rozwiniętą torbę, młode (w liczbie ok. 4) rodzą się na początku australijskiej zimy.
Wymarł w Australii około XIV wieku. Od 1941 pod ochroną. W 1996 zaobserwowano zakaźny rak pyska diabła, na który zmarło 1/3 - 1/2 populacji. W maju 2008 roku, rząd Tasmanii umieścił diabła tasmańskiego na liście gatunków zagrożonych wyginięciem. W 2008 roku australijscy naukowcy zaobserwowali, że zagrożone śmiercią zwierzęta zaczęły się wcześniej rozmnażać, przy czym liczba samic mających potomstwo już w pierwszym roku życia zwiększyła się 16-krotnie. Jest to pierwszy znany przypadek wśród ssaków, gdy zakaźna choroba doprowadziła do wzmożonej reprodukcji w młodym wieku. Dawniej diabeł tasmański żył około 5-6 lat, i rozmnażał się w wieku dwóch, trzech i czterech lat. Jednak cierpiąca na raka samica, która będzie miała potomstwo w drugim roku życia, może nie zdążyć go odchować.
Długość ciała: średnio 65 cm samce, 57 cm samice
Długość ogona: 25 cm
Masa ciała: 6-9 kg (samce), samice wyraźnie mniejsze; niektóre okazy wyraźnie większe (do 11 kg)
Rozród: ruja od marca do czerwca; ciąża trwa ok. miesiąca
Sierść czarna, biały kołnierz i różowawy pysk
Status: zagrożony
_0394.jpg)
